‘Görliwood: Jacky Chan hing hier aan de dakgoten van de Alstadt en Kate Winslet dronk koffie tussen de opnames voor The Reader’
Wat is het geheim van Görlitz? Waarom is een stadje aan de Duits-Poolse grens zo geliefd bij de internationale filmwereld? Filmster Jacky Chan hing hier aan de dakgoten voor Around the World in 80 Days. Kate Winslet dronk tijdens de opnames voor The Reader koffie in onbeduidende Görlitzer cafetaria. Quentin Tarantino filmde op en rond de Untermarkt met Brad Pitt en Christoph Waltz zijn Inglourious Basterds. En voor de serie Goethe werd ’s zomers heel de binnenstad volgeplempt met kunstsneeuw.
Wat is het geheim van Görliwood?
Görlitz werd in de Tweede Wereldoorlog nauwelijks beschadigd. De stad (55.000 inwoners) is een stalenkaart van bouwstijlen, van renaissance tot barok en van gotiek tot art nouveau. Het kleurkoloriet van de straten is van alle markten thuis. Görlitz is een kameleon en kan elke locatie leveren. Met sierlijke gevels of sjofele portieken, zoals in The Reader. De bevolking is niet te beroerd om voor weinig geld te figureren. En een rustig Duits stadje is weer eens wat anders voor een verwende filmcrew, bovendien een stuk goedkoper dan Parijs of Berlijn.
Mijn reispartner was minstens twee keer stomverbaasd over Görlitz en de met Oscars overladen film The Grand Budapest Hotel. ‘Is Budapest Hotel dan niet in Boedapest opgenomen?’ ‘Neen. In het oude DDR Görlitzer Warenhaus.’ ‘Waar staat dat hotel dan?’ ‘Nergens. Het hotel was het oude warenhuis.’ ‘Maar die mooie hotelgevel uit de film? Waar was die dan?’ ‘Gewoon getimmerd door de crew. Een klein decortje aan het gebouw geplakt en dan de groothoeklens erop.’
Ik loop met de filmbrochure in mijn hand door de smoezelige buitenwijken, op zoek naar locaties van The Reader. Ik zie de poort en het portiek waar de 15-jarige Michael dagelijks de veel oudere Hanna bezocht. De troosteloosheid legt de ziel van The Reader en het oude Görlitz bloot.
Ze danst onvermoeibaar over de Katzenköpfen
Op de Untermarkt ontmoeten we mevrouw Bärbel Kammler die oud, eerbiedwaardig en buitengewoon slim is. Ze zegt: ‘De Wende, in 1989, was de redding van Görlitz. Toen kwam er geld voor renovatie. En de ontdekking door de filmwereld werd das neue Standbein voor Görlitz.’ Volgens mevrouw Kammler behoort Görlitz, met zo’n 4000 officiële monumenten, nu tot de best geconserveerde stadjes van Duitsland. Ze danst onvermoeibaar over de Katzenköpfen, wijzend op filmlocaties. De kinderhoofdjes in de oude straten geven je voeten een pijnlijke voetmassage. Mevrouw Kammler: ‘Hoge hakken of dunne zolen is hier zelftuchtiging, je valt om de drie meter. Dikke schoenen heb je nodig.’
‘Let op’, zegt mevrouw Kammler, ‘er is geen McDonald’s in de Altstad. En ook geen bunte reclame, en zeker geen neon.’ We zien het licht. Die mooie jaren vijftig-uitstraling van Görlitz komt niet in de laatste plaats voor rekening van ontbrekende schreeuwerige reclames.
Ralph Fiennes, Jude Law, Bill Murray
Mevrouw Kammler leidt ons naar de mooiste locatie: het Görlitzer Warenhaus, waar Grand Budapest Hotel van Wes Anderson werd opgenomen. In het onttakelde art nouveau-warenhuis (overigens: binnen 2 jaar weer een luxe-Kaufhaus) staan we te glimmen onder de houten balustrades, zwevende trappen en het sierlijke glazen plafond. Hier speelden Ralph Fiennes, Jude Law, Bill Murray en Harvey Keitel in 2014 de sterren van de hemel.
Görliwood is Duitslands Film Mekka en onze Geheimtip voor Saksen.